I Ogólnopolski Kongres Bezpieczeństwa Młodzieży, zorganizowany w ramach XI Podkarpackiego Młodzieżowego Święta Bezpieczeństwa, stał się okazją do prezentacji Podkarpackiego Modelu Edukacji na rzecz Bezpieczeństwa Młodzieży. Nowatorski projekt, opracowany wspólnie przez WSPiA Rzeszowską Szkołę Wyższą i Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, zakłada konkretne działania, które mają na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa młodzieży w szkołach oraz w ich najbliższym otoczeniu.

- Chcemy z Panią Kurator rozpocząć program naukowo-badawczy, który pozwoli monitorować problematykę bezpieczeństwa młodzieży w województwie podkarpackim, a służbom przekazywać dane, które wynikają z tych badań – zaznaczył podczas oficjalnego otwarcia Kongresu prof. Jerzy Posłuszny, Rektor WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej.

Zwieńczeniem dotychczasowej współpracy, a zarazem podstawą do dalszych działań w zakresie podnoszenia poziomu bezpieczeństwa młodzieży było podpisanie porozumienia pomiędzy Panią Dorotą Maluchnik-Nowak – Podkarpackim Kuratorem Oświaty a prof. Jerzym Posłusznym – Rektorem WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej. Dzięki dokumentowi obie instytucje będą realizować i wdrażać Podkarpacki Model Edukacji na rzecz Bezpieczeństwa Młodzieży.

Program Bezpieczna Przyszłość

Zaangażowanie WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej we wdrażanie działań mających na celu zapewnienie młodzieży większego poczucia bezpieczeństwa oraz zwiększenie ich świadomości na temat codziennych zagrożeń przedstawił dr Przemysław Niemczuk, Prorektor WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej. - 15 lat temu Pan prof. Jerzy Posłuszny, Rektor WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej opracował program Bezpieczna Przyszłość. Inspiracją do tego pomysłu były dwie podstawowe wartości każdego społeczeństwa: przyszłe pokolenia oraz bezpieczeństwo. Łączenie tych dwóch wartości legło u podstaw programu, a Pan Rektor przyjął wówczas, że WSPiA może i powinna go realizować, bo po pierwsze posiada potencjał, po drugie ma misje, a po trzecie obowiązek moralny – mówił dr Przemysław Niemczuk.

- Potencjał, którym dysponuje WSPiA pozwala na podejmowanie problematyki bezpieczeństwa młodzieży, m.in. dzięki kierunkom, specjalnościom jakie oferujemy, dzięki kadrze, która pozwala nam to realizować, a także misji Uczelni, której jedną z funkcji społecznych jest edukacja dla bezpieczeństwa młodzieży szkolnej – dodał Prorektor WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej.

Dr Przemysław Niemczuk omówił kluczowe cele programu Bezpieczna Przyszłość, który stanowi istotny element Podkarpackiego Modelu Edukacji na rzecz Bezpieczeństwa Młodzieży. Wskazał, że program koncentruje się na podnoszeniu świadomości młodzieży w zakresie prawa i bezpieczeństwa, kształtowaniu właściwych postaw oraz rozwijaniu ich zainteresowania tymi tematami. Istotnym zadaniem jest także budowanie zaufania młodych ludzi do służb i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, a także przygotowywanie ich na zmienne zagrożenia, z jakimi mogą się spotkać w codziennym życiu.

Program Bezpieczna Przyszłość dotychczas objął swoim działaniem blisko 100 tys. uczniów podkarpackich szkół. – Program realizowany jest w wielu autorskich, unikalnych w skali kraju i odrębnych formach organizacyjnych. Są to przede wszystkim: Podkarpackie Młodzieżowe Święto Bezpieczeństwa, Podkarpacka Młodzieżowa Akademia Prawa i Bezpieczeństwa, Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy o Prawie, Podkarpacki Konkurs Wiedzy o Bezpieczeństwie, Ogólnopolski Festiwal Filmowy Watch Docs, Konkurs Wiedzy o Prawach Człowieka, konferencje i seminaria naukowe, a także Podkarpackie Centrum Kryminalistyki, Kryminologii i Medycyny Sądowej – wymienił dr Przemysław Niemczuk.

Prorektor WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej szczegółowo omówił każdą z wymienionych inicjatyw, zwracając uwagę na ogromne zainteresowanie uczniów szkół średnich tematyką prawa i bezpieczeństwa, a zarazem na współpracę z placówkami edukacyjnymi, która przyczynia się do lepszego przygotowania młodych ludzi na wyzwania i zagrożenia współczesnego świata.

Działania Podkarpackiego Kuratora Oświaty

Następnie głos zabrała Podkarpacki Kurator Oświaty, Dorota Maluchnik-Nowak, która zaprezentowała kolejny zakres działań realizowanych w ramach Podkarpackiego Modelu Edukacji na rzecz Bezpieczeństwa Młodzieży, opracowany przez Kuratorium.

Pierwszym działaniem wskazanym przez Dorotę Maluchnik-Nowak był Kongres Mediatorów Szkolnych i Rówieśniczych, który od lat wpisany jest w kalendarz podkarpackich inicjatyw promujących kształtowanie kompetencji mediacyjnych wśród młodzieży szkolnej. X edycję Kongresu, który 26 września 2024 r. odbył się w WSPiA Rzeszowskiej Szkole Wyższej uświetnili swoją obecnością zaproszeni goście: Barbara Nowacka, Minister Edukacji; Teresa Kubas-Hul, Wojewoda Podkarpacki; Konrad Fijołek, Prezydent Miasta Rzeszowa, jak również przedstawiciele kuratoriów z wielu województw i reprezentanci kluczowych jednostek oświatowych z całego kraju.

- Bezpieczeństwo to przede wszystkim umiejętność współodczuwania, empatia, ale jest to też umiejętność rozmowy. Młodzi ludzie mają wielką empatię w sobie, co pokazały chociażby programy „Szkoła Szkole” – mówiła Dorota Maluchnik-Nowak. – Teraz, kiedy jest okres powodziowy, młodzi ludzie wyjeżdżali, pomagali przy powodzi, zbierali pieniążki, ofiarowali swoim koleżankom i kolegom to, co mieli najlepsze. Ale młodzi ludzie chcą też rozmawiać. Nie chcą być zapędzeni w kąt i nie chcą, abyśmy to my rozwiązywali wszystkie ich problemy. Młodzież chce sama rozwiązywać te problemy i to daje im poczucie bezpieczeństwa.

Podkarpacki Kurator Oświaty kontynuując swoją prezentację, podkreśliła znaczenie współpracy z różnymi organizacjami i fundacjami, które odgrywają kluczową rolę w realizacji programów profilaktycznych i edukacyjnych, jak również koncentrują się na udzielaniu wsparcia młodzieży z trudnych środowisk. Wymieniła m.in.: fundacje Dajemy Dzieciom Siłę, Lepsza Przyszłość czy fundację „Pod Skrzydłem Anioła”, która skupia się na problemach związanych z zaburzeniami odżywiania, takimi jak anoreksja i bulimia. Dorota Maluchnik-Nowak odniosła się także do standardów ochrony małoletnich, znajdujących się w ustawie LEX KAMILEK. Zwróciła uwagę na potrzebę dyskusji o ustawie oraz konieczności wprowadzenia pewnych zmian m.in. w kontekście pracodawców zatrudniających pracowników młodocianych.

Kolejnym, ale jakże istotnym obszarem ujętym w Podkarpackim Modelu Edukacji na rzecz Bezpieczeństwa Młodzieży jest tworzenie klas mundurowych w szkołach ponadpodstawowych. – 4691 uczniów, 186 klas mundurowych w 35 szkołach. Chcemy, zachęcamy, mobilizujemy i organy prowadzące i mobilizujemy dyrektorów szkół do zakładania takich klas – podkreślała Dorota Maluchnik-Nowak.

Na zakończenie Pani Kurator wspomniała także o Zawodach Musztry Klas Mundurowych, które w tym roku odbyły się w Kolbuszowej. - Chcemy zachęcać młodych ludzi do tego, aby wstępowali do klas pod patronatem policji, straży pożarnej, wojska, a potem się prezentowali. I tutaj wielka rola panów dowódców, żeby zachęcić, żeby pokazać same pozytywy służb mundurowych, bo bez wątpienia takie są.