Podczas wizyty w przemyskiej siedzibie WSPiA Wicepremier, Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski spotkał się także z prof. Jerzym Posłusznym, Rektorem WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej. W spotkaniu uczestniczyła także Teresa Kubas-Hul, Wojewoda Podkarpacki oraz Jerzy Tabin, Dyrektor Gabinetu Wojewody.

Podczas rozmowy poruszone zostały tematy dotyczące historii Uczelni, wybitnej kadry naukowej zatrudnionej w WSPiA oraz dotychczasowej współpracy z Ukrainą w ramach m.in. prowadzonego przez Uczelnię Polsko Ukraińskiego Klubu Konstytucjonalistów. Poruszono także tematy przyszłości naukowej współpracy z naszym wschodnim sąsiadem i możliwości wsparcia Ukrainy w tworzeniu nowego powojennego prawa oraz polityki międzynarodowej. Na pamiątkę wizyty w Przemyślu Wicepremier, Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski otrzymał od prof. Jerzego Posłusznego akwarele z przemyską siedzibą WSPiA oraz księgę Jubileuszową prof. Andrzeja Zolla, wykładowcy WSPiA pt. „Demokratyczne Państwo Prawa”.

Po spotkaniu z prof. Jerzym Posłusznym, Rektorem WSPiA  oraz Teresą Kubas-Hul, Wojewodą Podkarpackim Wicepremier, Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski spotkał się z mieszkańcami Przemyśla.

Bardzo dziękuję za zaproszenie i za to, że mogę dzisiaj być tu z Wami w Przemyślu, w siedzibie Wyższej Szkoły Prawa i Administracji, w ramach cyklu Regionalnych Ośrodków Debaty Międzynarodowej. Na wstępie pozwólcie, że złożę gratulacje WSPiA — jako uczelni, która wygrała konkurs na regionalny ośrodek debaty międzynarodowej. To wielki zaszczyt i odpowiedzialność – zaznaczył na początku wystąpienia Wicepremier.

Dziękuję rektorowi, władzom uczelni, naszym partnerom samorządowym — pani Wojewodzie Podkarpackiej, prezydentowi Przemyśla, dyrektorom i wszystkim państwu zgromadzonym tutaj. Wasza obecność jest dowodem, że tematy Polski i świata naprawdę budzą zainteresowanie także na poziomie lokalnym.

Radosław Sikorski rozpoczął od słów wdzięczności, przypominając, że od początku rosyjskiej agresji Ukraina doświadcza tragedii, którą obserwujemy wszyscy. W pierwszych dniach wojny to Polska — miasta na wschodzie, społeczności lokalne — przyjęły ten ciężar pomocy dla tych, którzy uciekali przed okrucieństwem działań militarnych. Te obrazy — kobiet z dziećmi zostawionych na peronach, dramat uchodźców — stały się symbolem polskiej solidarności, którą świat zauważył i docenił.

Przemyśl stał się symbolem tej pomocy. To tu, w regionie Podkarpacia — przez przejścia graniczne, koleje, szlaki transportowe — napływa wsparcie, które wzmacnia ukraiński opór, a tym samym zwiększa bezpieczeństwo Polski. Ale równocześnie musimy uświadomić sobie, że pierwszy raz od zakończenia zimnej wojny tak intensywnie odczuwamy globalny konflikt blisko naszych granic.

Rosja się zbroi

Spójrzmy na wyzwania i zagrożenia, lecz też na szanse, które stoją przed Polską i Podkarpaciem. Po pierwsze – rosyjski apetyt na wojnę nie słabnie, wręcz przeciwnie. W tym roku wydatki wojskowe Rosji sięgają według szacunków 15,5 biliona rubli — co w przybliżeniu przekłada się na niemal 700 miliardów złotych — i jest to wzrost o około 3,4% wobec ubiegłego roku. Przewiduje się, że w przyszłym roku aż około 40% budżetu Rosji zostanie przeznaczone na obronę i siły zbrojne. To przypomina nam historyczny przykład Związku Radzieckiego, który obciążył się nadmiernymi wydatkami wojskowymi podczas interwencji w Afganistanie. Rosja dzisiaj podejmuje podobne ryzyko.

– Ostatnie incydenty — nocne wtargnięcie rosyjskich dronów nad polskim terytorium — były w mojej ocenie, niezależnie od tego, czy to prowokacja, czy błąd, niedopuszczalne. Wspólnie z sojusznikami zareagowaliśmy niemal natychmiast, zgodnie z prawem i pokazaliśmy, że potrafimy bronić naszej przestrzeni. Wiele dronów zostało zestrzelonych — ten test zdaliśmy jako państwo, siły zbrojne, rząd i społeczeństwo. Jeżeli ktoś naruszy polską przestrzeń — lądową, powietrzną czy morską — stosować będziemy właściwe procedury. Polska broniła i będzie bronić swoich obywateli szybko i stanowczo.

Ciągła Dezinformacja

Po drugie — oprócz działań konwencjonalnych, Rosja prowadzi intensywną kampanię hybrydową: dezinformację, prowokacje, podważanie zaufania do państwa i sojuszy. W regionie takie działania szczególnie budzą niepokój. Widzimy, że wiele kont internetowych, które dzisiaj sieją fałszywe informacje o Polakach i Ukraińcach, swoje początki miały jako konta antyszczepionkowe — co pokazuje, że strategia manipulacji jest wieloletnia i metodyczna. Rosyjski imperializm stara się walczyć nie tylko bronią — walczy o umysły, o wolę oporu, o zdolność społeczeństw do solidarności z ofiarami agresji. Lokalnie — społeczności, wolontariusze, media — musimy być strażnikami prawdy. Edukować, prostować manipulacje, pamiętać, kto jest ofiarą, a kto agresorem.

Trzeba też mówić o szansach, które niesie ze sobą odbudowa i współpraca.

Już teraz współpraca gospodarcza z Ukrainą rośnie — wymiana handlowa w regionie jest większa niż przed wojną. Po zakończeniu działań wojennych bilans będzie dla nas korzystny, zwłaszcza dla regionów przy granicy. Podkarpacie może skorzystać na projektach infrastrukturalnych, handlu transgranicznym, rozwoju dróg, kolei i energetyki. Jutro wraz z grupą wiceministrów planujemy wizytę na Ukrainie, by rozmawiać o konkretnych formach partnerstwa. Już w Przemyślu działa miejsce szkoleniowe, w którym Polacy, Norwegowie i inni sojusznicy współpracują w szkoleniu Ukraińców i wymianie doświadczeń. Wolna Ukraina to polska racja stanu. Lepszym partnerem na granicy jest nie rosyjski czołg, ale niepodległe państwo aspirujące do integracji europejskiej.

Na koniec — krótka refleksja, ponieważ podczas spotkania doszło do incydentu, gdy jedna z uczestniczek przerwała wypowiedź, zarzucając mi kłamstwo na temat sytuacji w Strefie Gazy, pokazując buty i mówiąc o ludobójstwie. Chciałbym podkreślić, że na Bliskim Wschodzie kwestia Gazy i relacji Izraela i Palestyny jest dramatyczna. W mojej ocenie zginęło tam zdecydowanie zbyt wielu ludzi — Izrael naruszył prawo humanitarne i użył siły w sposób nieadekwatny. Ale też należy podkreślić, że Izrael został zaatakowany, że konflikt ma swoją genezę i swoją złożoność. Nie można redukować tej tragedii do prostych haseł.

Po swoim wystąpieniu Wicepremier, Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski przez ponad godzinę odpowiadał na pytania uczestników spotkania.

Spotkanie pt. „Lokalne debaty, globalne rozwiązani” to kolejne wydarzenie organizowane przez Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej oraz WSPiA. Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej Podkarpacie jest częścią ogólnopolskiej sieci RODM koordynowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. Prowadzony jest przez Stowarzyszenie Folkowisko we współpracy z WSPiA Rzeszowską Szkołą Wyższą. Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Regionalne Ośrodki Debaty Międzynarodowej 2025–2026”. Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.